“Fındık Kadar Değerimiz Yok Mu?”

İYİ Parti Toplumsal Politikalar Başkan Yardımcısı Gökhan Köse, kuru üzümün kilosunun 13 lira olarak belirlenmesine tepki gösterdi.

İYİ Parti Toplumsal Politikalar Başkan Yardımcı Gökhan Köse, Etv ekranlarında Yakın Plan programına konuk oldu. Programda geçen gün Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından kuru üzüm fiyatı konuşuldu. 9 numara kurum üzümün 13 lira olarak açıklanmasına tepki gösteren İYİ Partili Köse, “Parti olarak 16 lira fiyat açıklamıştık. Bu fiyatları belirlerken birçok kriteri göz önünde tutmak lazım. Üretim maliyetleri, dünyadaki satış fiyatı, ülkenin içinde bulunduğu enflasyon hepsini üst üste koyup mantıklı herkesin işine yarayacak; çiftçiyi öldürmeyecek, ihracat yapacak firmaların ihracat yapmasına olanak sağlayacak bir fiyat olması gerekiyordu. Ancak biz üzülerek gördük ki, geçen yıl 12 buçuk lira olarak Tarım Bakanı tarafından açıklanan fiyat bu sene bir yazılı basın açıklaması ile TMO’dan geldi. Demek ki fiyatın iyi olmadığından Tarım Bakanının da haberi var. Kendisi bunu biliyor ki açıklayamadı” dedi. FINDIĞA YÜZDE 20 ÜZÜME YÜZDE 4 ZAM Türkiye’nin stratejik tarım ürünlerinin başında üzümün geldiğini belirten İYİ Partili Köse, yine stratejik bir ürün olan fındığa bu sene yüzde 20 zam yapılırken üzüme yüzde 4 zam yapılmasına anlam veremediğini belirterek şöyle konuştu; “Geçen sene 12 buçuk lira bir fiyat vardı bu sene 13 lira oldu. Yüzde 4 bir artış yaşandı. Neden böyle bir rakam açıklandı diye araştırıyorum, çıkar yol bulmaya çalışıyorum. Bizim kuru üzüm nasıl stratejik bir ürünse bizim ülkemizin yaklaşık 20 tane stratejik tarım ürünü var. Fındıkta bunlardan bir tanesi. Fındık 22 buçuktan 27 liraya çıktı. Yüzde 21 fiyat artışı yaptılar. Şimdi fındık yüzde 20 artarken üzüm niye yüzde 20 artmadı? Yüzde 20 artsa, 15 lira fiyat açıklanmış olacaktı. Bu, çiftçinin çok yüzünü güldürmese de kabul edilebilir ve zarar ettirmeyen bir fiyat. Hemşerimiz diyoruz ama bize bir fındık kadar değer veremedi. Bizim fındık kadar değerimiz yok mu?” FİYATIN NEYE GÖRE BELİRLENDİ BELLİ DEĞİL Açıklanan fiyatın neye göre belirlendiğinin bilinmediğini söyleyen Köse, “Başka taraftan bakıyorum geçen yıl 12 buçuk lira fiyatı var. Açıklandığı zamanki dolar kuruna baktığında yaklaşık olarak bin 700 dolara denk geliyordu ton fiyatı. Bu seneki fiyata bakıyorum bin 550 dolar. Bu sene de bin 700 dolar civarında bir şey açıklansaydı o da 14 lira civarına denk gelecekti. Tarım Bakanlığının şunu demesi lazım; ben uluslararası satış fiyatına göre belirledim ya da ben fındıktaki gibi enflasyona göre bir rakam belirledim” dedi. GİRDİ MALİYETLERİ EN AZ YÜZDE 100 ARTTI Ege bölgesinde yaklaşık 200 bin aile geçimini üzümden sağladığını ifade eden İYİ Partili Köse, “Yüzbinlerce ailenin geçimini sağladığı bir konuda vicdanlı olmak lazım. Üretmekle geçimini sağlayan insanlara daha güvenli yaşayabileceği bir konumu sağlaman lazım. Otalama bir çiftçi ailesinin 15 dekar üzüm arazisi var. Üretici bu arazide üzüm üretmek için ne kadar masraf yapıyor, Tarım Bakanının da bunu baz alması lazım. İklim değişikliği nedeniyle üzümde rekoltesinde düşüş yaşandı. Geçen yıl ortalama 600 kilogram kuru üzüm alınırken bu yıl 400 civarında gerçekleşti. TARSİM’e sigorta yapıyorlar yüzde 8 buçuk sigorta bedeli ödüyorlar. İlaç fiyatları 100 de yüz arttı. 100’de 300’e kadar artanlar var. İşçilik geçen sene 120 lira verilirken bu sene 150. Sulamada elektrik kullanılıyor. Geçen sene ortalama 60 kuruştu kW saati. Bu sene 1 lira oldu. Yani o da ikiye katladı. Gübre 105 liraydı 245 liraya çıktı. Yüzde 150 civarında bir artış yaşandı. Kurutmak için kullanılan potasyum 180 liraydı bu sene 280 lira oldu. Sarıgöl ve Alaşehir yaş üzüm üretir. Geç hasat yapıp daha yüksek fiyata satar. Bunların örtü naylonları vardır. Örtü naylonlarının topu 2 bin 500 liraydı şimdi olmuş 5 bin lira. Bunlara baktığımızda maliyetler yüzde 100 artmış, üzümün fiyatını yüzde 4 arttırıyorsun burada bir tutarsızlık var” şeklinde konuştu. ÜRETEN DE TÜKETEN DE MUTSUZ Yaş üzümün fiyatı kuru üzümle orantılı olarak belirlendiğini hatırlatan Köse, “Bu açıklama öncesi yaş üzüm 4 buçuk ile 6 lira arasında satılıyordu. Kuru üzüm 13 lira oalrak açıklananınca yaş üzüm 2 ile 4 lira arasına düştü. Çiftçinin oradan da büyük bir kaybı var. Üretici 3 liraya satıyor markette 8 liraya satılıyor. Üretici ucuza satarken tüketici pahalıya alıyor. Hem üretici hem de tüketici mutsuz” diye konuştu. Tarım politikasının istikrarsızlık üzerine kurulu olduğunu söyleyen İYİ Parti Toplumsal Politikalar Başkan Yardımcısı Gökhan Köse son olarak, iktidara geldiklerinde tüm bu sorunlara çözüm olacak reçeteleri, projeleri şimdiden hazırladıklarını belirtti.