KISIRLIKTA EN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRLERİNDENBİRİ: STRES

Bebek sahibi olmak pek çok çiftin en büyük hayali. Fakat değişen yaşam koşulları çiftlerin bebek hayallerini giderek zorlamaya başladı. İnifinite, halk arasında kullanılan tabiriyle ‘kısırlık’ çağımızın en yaygın görülen sorunlarından bir tanesi gibi görülüyor. Ancak gelişen teknoloji ile birlikte kısırlığın da pek çok çözümü ortaya çıktı.Özel Gediz Tıp Merkezi Kadın hastalıkları Ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Erdal Yermez, çocuk umuduyla çalınmadık kapı bırakmayan çiftlere önemli uyarılarda bulunuyor.

HABER CANAN GÜNGÖR Kısırlık nedir? Kısırlık çok genel bir kavramdır. Aslında biz kadın doğum uzmanları olarak ‘kısırlık’ tabirini kullanmıyoruz. Kısırlık denildiği zaman bebek sahibi olamama durumu akıllara geliyor. Günümüz teknolojisinde teknikler oldukça ilerledi. Yardımcı üreme tekniklerinin artması ilekısırlık neredeyse ‘yok’ denilecek duruma geldi. Erkeklerde ve kadınlarda kısırlığın sebepleri nelerdir? Toplumda genel bir algı var; bebek sahibi olamamanın sebebi kadınlarmış gibi davranılıyor. Bu konuda kadınların üzerine biraz daha yükleniliyor. Aslında oran iki taraf içinde eşittir. Sadece kısırlıkta erkek olgusunun tanımlanması biraz daha kolaydır. Erkekten sperm örneği istiyoruz. Sperm tetkiki yaptırıyoruz. Sperm tetkikinde belli sayıları saptamışsak ve üroloji ile konsültasyonumuzda normal olarak kabul edilmişsekadınla ilgili olan sorunu bulmaya yöneliyoruz. Gebeliğin oluşmasını engelleyen durumları araştırıyoruz. Bunlar araştırıldıktan sonra çifte danışmanlık hizmeti veriyoruz. Bizim için en önemli kriter yaştır. Yaşın ilerlemesi ile beraber yumurtlamayla ilgili sorunlar da beraberinde geliyor. Tabi ki çevresel faktörlerdeinifitede etkilidir. Beslenme alışkanlıkları, obezite, sigara, yaşam tarzı vs. bunlarda kısırlıkta olumsuz etkenlerdir. Ailesinde kısır olan bir hastanın erken yaşlarda nelere dikkat etmesi gerekir ve ne tür önlemler alınmalıdır? ‘Kısırlık genetik midir?’ sorusu tartışmalı bir konudur.Genellikle genetik değildir. Ailesinde gebe kalma süresi uzamış ya da bebek sahibi olamamış kişiler olan bireylerde kaygıya bağlı olarak stres ortaya çıkabilir. Bazal hormon profili denilen belli basit hormonlar vardır.Adetin ikinci ya da üçüncü günü bunlarla ilgili testler yapılabilir. Kısırlıkta en önemli risk faktörlerinden biri strestir. Stresten uzak kalınması oldukça önemlidir. Kısırlık tedavisinde uygulanan yöntemler nelerdir? Tedaviden önce kısırlığın sebebini bulmaya çalışırız. Bir yıl boyunca korunmasız ilişkiye rağmen gebeliğin oluşmadığı durumlarda kadının hormon tetkikleri yapılır. Sonrasındaise erkeğin sperm tetkikini isteriz. Bu süre içerisinde tüplerde açıklık ve kapalılık durumunu araştırmak için kanal filmi çektiririz.Kanal filminin, hormon tetkiklerinin, spermin normal olduğunu ya da ufak tefek hormonsal problemler olduğunu düşünelim… Böyle durumlarda birinci basamak tedavi uyguluyoruz. Yumurtlamayı kontrol ediyoruz. Yani ovülasyon takibi yapıyoruz.Eğer gerekli görürsek yumurtlamayı belli günlere göre ayarlayıp o günlerde kontrollü ilişkiyi öneriyoruz ki sperm ile yumurta karşılaşsın ve gebelik gerçekleşsin. Belli bir süre bunu uyguladıktan sonra tüplerin açık, spermin normal olmasına rağmen hala gebelik gerçekleşmediyse o zaman da halk arasında iğne tedavisi olarak bilinen bir sürece giriyoruz. Gebe kalmak için nelere dikkat edilmesi gerekir? Gebe kalmak için öncelikle kişinin kendisinin yapması gereken bazı şeyler vardır. Özel hayatın dengeye sokulması,  zararlı alışkanlıklardan uzak durulması ve dengeli beslenilmesi gerekiyor. Yani gebe kalmadan önce kişinin kendisini güzel bir bakıma alması, özel hayatını irdelemesi ve uyku saatlerini düzenlemesi gerekir. Gebe takiplerine ne zaman başlanması gerekiyor? Gebeliğin en önemli belirtisi adet günün geçmesidir. Düzenli adet gören kadının regl dönemi geciktiği zaman gebelik testi yapar veya kan tahlili yaptırır. Sonuç pozitifse hiç vakit kaybetmeden ilgili hekim ile görüşülmesi gerekir. Genetik hastalıklardan korunmak için özellikle hangi tetkiklerin olması ve yapılması gerekiyor? Belli bir aya gelindiği zaman, özellikle 11. ve 13.üncü hafta arasında ikili test yaptırılıyor. Bu testlerde ense kalınlığına,  anne adayının hormon parametrelerine bakılıyor. Genetik hastalıklar ile ilgili, özellikle Down Sendromu hakkında belli bir kanıya sahip olabiliyoruz. Eğer ailede genetik hastalık öyküsü varsa gebe kalmadan önce karı-koca olarak genetik danışmanlık hizmeti alınmalıdır. Normal doğum mu yoksa sezeryanmı tercih edilmelidir? Bu tartışılır bir konu.Benşunu söylüyorum: tabiki normal doğum tercih edilmelidir.Normal doğum anne için en uygun olan doğumdur. Gebelik kayıtları sayacı arttığı zamanlarda özellikle neler yapılması gerekiyor? Bu konuda bir takım testler var.  İlk üç ayda en çok rastlanan bir konu var bunu sizinle paylaşmak istiyorum. Eğer ikinin üstünde bir gebelik kaydı yaşıyorlarsa genetiklerinin, kromozomlarının, anne ve babanın araştırılması gerekiyor.