Sevgili okurlar; İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, “ABD'nin İran ile komşu devletlerarasındaki dostluğa müdahale etme hakkı yok."diye açıklama yapıyor. ABD, İran'ın Kafkasya'da manevra alanını daraltmak için her türlü tezgâhı kurmaya çalıştığı görülmektedir. 15 Kasım'da ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü O'Brine, ABD Temsilciler Meclisi'nin Avrupa ve Avrasya alt komitesinde Güney Kafkasya "Dağ Uygarlığının Geleceği" konulu bir oturumda, Azerbaycan'ı İran ve Rusya ile hareket etmemeye çağırmıştı.
***
İran’ın Azerbaycan ile arasındaki işbirliği her şeye rağmen devam ediyor ve İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasir Canaani, ABD'nin İran'ın Kafkasya'da bir lobi oluşturmasına ilişkin yorumuna sert yanıt verirken; "ABD çok şeye karışıyor çünkü İran ile Azerbaycan dahil olmak üzere Güney Kafkasya’da bölge ülkeleri arasındaki işbirliği devam ediyor ve ABD'nin İran ile komşu devletler arasındaki dostluklarına müdahale etme hakkı yoktur. ABD'nin bölgenin iç işlerine karışmaması kendisi için daha iyi olur" diyor.
***
İzlenimlere bakıldığında; Rusya'nın Güney Kafkasya'daki konumu zayıfladıkça İran'ın bölgedeki jeolojik rekabete daha yatkınlaşma cabasına kapıldığı görülmektedir. İran Dışişleri Bakanı, Azerbaycan ve Ermenistan'daki (İran) büyükelçileriyle bölgedeki durumu görüştü; Dışişleri Bakanı Hüşan Emir Abdullahiyan, Güney Kafkasya bölgesinde yabancıların müdahalesi olmadan istikrarlı bir barış ve kalıcı barışın tesis edilmesinin önemini vurguluyor. IRNA ajansının 26 Kasım'da bildirdiğine göre, Emir Abdullahiyan, İran'ın Ermenistan ve Azerbaycan büyükelçileri Mehdi Sobhani ve Abbas Musavi ile 25 Kasım'da yaptığı görüşmenin sonrası açıklamalarda bulunuyor.
AZERBAYCAN AÇISINDAN İRAN GERÇEĞİ
Azerbaycan açısından, İran, Güney Kafkasya'daki en uzlaşması zor olan ilişkilerinde karşılıklı tehditlerde bulunulan tek ülkeydi. Azerbaycan bu gerçeği kısa sürede değiştirmesi mümkün görünmemesine rağmen İran ile Azerbaycan arasında derin stratejik eşitsizlikler mevcudiyetine bakıldığında, ne İran ne de Azerbaycan için bu günkü yakınlaşmalar mümkün görülmemekteydi.
ABD’NİN TAKTİKSEL VAATLERİ GEÇİCİDİR
ABD’nin mevcut jeolojik süreçlerden etkilemeye çalıştığı taktiksel vaatleri geçicidir. İran, ABD’nin içine düştüğü olumsuz imajı karşısında azami ölçüde yararlanmaya çalıştığı gözlerden kaçmamaktadır. İran, ABD’nin son Ermenistan’la yaptığı ortak tatbikattan yararlanarak, ABD ile Azerbaycan arasındaki soğuk ilişkileri derinleştirmekle ilgileniyor. Mümkün olduğunca, bu yönde bazı heyecan verici adımlar atıyor. Zengezur dehlizine alternatif olarak Aras Nehri kıyısını ve Bölgede Narkotik uyuşturucu hareketini önleyici Azerbaycanlar tak protokoller imzalamayı gündeme taşımaktadır. İran yine de bazı bölgesel konularda Azerbaycan'la ortak işbirliğini teşvik ederek, Azerbaycan’ın ABD-Avrupa ilişkilerini baltalayacağını umarken, Fransa Ermenistan’ı silahlandırarak Barışı baltalamaya ve İran’ın ekmeğine yağ sürmeye çalışmaktadır.
BEKLENEN OLUYOR NİHAYET
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, 21 Kasım'da barış anlaşması müzakereleri için Ermenistan'a doğrudan ikili müzakerelere başlama çağrısında bulunmuştu. Ermenistan'ın resmi haber ajansı Armenpress'in haberine göre, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ani Badalyan, Ermenistan ile Azerbaycan arasında, sınır belirleme komisyonunun sınır bölgesinde toplanması konusunda ön anlaşmaya varıldığını belirtiyor. Badalyan, "Ön anlaşma uyarınca, 30 Kasım'da, Azerbaycan ile Ermenistan Arasındaki Devlet Sınırlarının Belirlenmesi ve Sınır Güvenliği Komisyonunun oluşturulmasına müteakip görüşmelerin yapılacağını." açıklıyor. Bölgesel barış için arzuyla beklenen bu olmalı. Bölge barışının saç ayağının bu toplantıda oluşturulmasını arzulamaktayız. Umarım Ermenistan “çizdim oynamıyorum” demez.
IRAK’IN ATAK HAMLESİ ÖNEM TAŞIMAKTA
Başka bir açıdan baktığımızda, Azerbaycan'ın güvenliğinin temel garantisi, NATO üyesi olan Türkiye'dir. İran ile ilişkiler ekonomik, ticari, iletişim konumundadır. ABD'nin Azerbaycan-İran ilişkilerine müdahalesi hakkındaki İran’ın düşünceleri Azerbaycan’ın devletsel siyasi düşüncelerini çözememesi ve algılama zafiyeti taşıdığı görülmektedir. IRAK’ın yaptığı atak hamlesi önem taşımaktadır; Irak Cumhurbaşkanı Abdulliif Camal Raşid, 19 Kasım'da Azerbaycan'a resmi ziyarette bulundu; Bu ziyaret, Irak Cumhurbaşkanı Camal Rashid'in Azerbaycan'a yaptığı ilk ziyarettir. Daha önce, bu yıl 18 Temmuz'da, Irak Kürdistan Bölgesi başkanı Neçirvan Barzani de Azerbaycan'a ziyarete gitmişti. Necirvan Barzani yaptığı açıklamada, “Ziyaretinin iki ülke arasındaki işbirliği dinamiklerinin artmasına katkıda bulunacağını” söylemişti. Geçmiş ilişkilere bakıldığında, 2 Ocak 1992 tarihinde Irak, Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanımıştı. 30 Mart 1992'de iki ülke arasında diplomatik ilişkiler kuruldu. 1992 yılında Irak'ın Sovyet dönemindeki Bakü'deki diplomatik temsilciliği Büyükelçilik statüsüne yükseltilirken. Ekim 2016'da Azerbaycan Bağdat’a büyükelçi atamıştı.
BÖLGEDE YAKILAN ATEŞ HALEN SÖNMEDİ
Daha sonra Arap Baharı ABD’nin Ortadoğu politikaları ve bölgenin kan çanağına dönmesi. O gün bölgede yakılan ateş halen sönmedi ve şimdi de İsrail Filistin savaşı barışı tehdit etmektedir. Bölge devletlerinin, mevcut devlet sınırlarının değişmesi üzerin de yeni tezgâhların kurulmasının sinyalini açık, açık görmekteyiz. Umarım bölgemizdeki ateş ülkemize sıçramasın. Sağlıklı yaşayın, sağlıcakla kalın.