ŞENOL ÖZKAYA'DAN DİKKAT ÇEKEN KURBANLIK AÇIKLAMASI

ETV’de canlı yayınlanan Gündem Özel programında Belgin Koçak’ın sorularını yanıtlayan Ziraat Mühendisi Şenol Özkaya, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde canlı hayvan alımında dikkat edilmesi gereken hususları açıkladı. Özkaya canlı hayvan stoğunun doğu illerinden gelecek canlı hayvanlarla birlikte Kurban Bayramı için talebi fazlasıyla karşılayacağını söyledi.

Özkaya kurbanlık canlı hayvanların genellikle doğu illerinden geldiğini belirterek “Hayvan varlığı çok sık güncellenir. Kesimler oluyor, başka illerden transferler oluyor, başka illere transferler oluyor. Şu anda verilere göre kaba taslak 800 bin koyun, 250 bin keçi, 250 bin de büyükbaş hayvanımız var. Büyükbaşın içerisinde danası düvesi buzağısı da dahil. Kurbanlık olayı çok farklı bir olay. Kurbanlık büyükbaşlar genellikle Kars, Erzurum, Ağrı gibi doğu illerinden geliyor. Bu bölgelerden gelen hayvanlar meralarda yetişmesi ve ince kemik yapılarına sahip olmaları nedeni ile daha iyi oluyor. Devasa kilolara çıkmadıkları için maddi olarak da daha uygun oluyor.” dedi. KONTROLLER ÜST DÜZEY YAPILIYOR Denetimlerin çok sıkı tutulduğunu ifade eden Şenol Özkaya “Kurbanlık da dahil olmak üzere tüm hayvanlar kayıt altında. Kulaklarına taktığımız küpe dediğimiz bir çiple hayvanın soy ağacından geçirdiği hastalıklara, olduğu aşılara kadar hepsi kayıt altına alınıyor. Hangi menşeli olduğu, nereden geldiği. Buradan takibi yapılıyor. Manisa pazar yerlerinde kontroller, üst düzey yapılıyor. Her ilçede heyet kuruluyor. Ve bu heyetin içinde müftülükten de insanlar oluyor. Çünkü dini bir bayram olduğu için. Pazar yerlerinde kontrol ediyor. Hayvanların sağlıklı olup olmadığı denetleniyor. Kontrol ağı iyi. İl müdürlükleri bunları çok iyi şekilde denetiyor.” diye konuştu. KURBANLIK HAYVANININ BELLİ KAİDELERİ VAR Kurban olarak seçilecek hayvanların belli kriterlerde olması gerektiğini vurgulayan Özkaya “Kurbanlık hayvanının diyanette de dinimizde de belli kaideleri var. Bunlara uymak zorundayız. Büyükbaş hayvanlar, işte manda, dana, inek grubu en az 2 yaşını doldurmuş olacak. Keçide 1 yaşının dolması lazım, Koyunlar, koçlar için de aynı, 1 yaşında olması istenir. Dinen bu şekilde izah ediliyor. Deve de var tabii. Onlar da 5 yaşını doldurmuş olması lazım. Dinen diyor ki en güzel, en sağlıklı, en yetişkin hayvanı kesin diyor. Gösterişli hayvan olsun, sürünüzün en iyisini alın diyor. Buna dikkat etmek lazım. Kulak-küpe numaralarına bakalım. Kulak-küpe numarası olan hayvanları tercih edelim. Görsel olarak da hayvanın sağlıklı olmasına bakalım. Tüyüne bakalım. Tüyü parlak mı? Hayvan duyarlı mı? Bazı hayvanlar böyle yani hissizleşmiştir. Yani duymuyordur. Sağır mıdır? Kör müdür? Onlara bakmak lazım. Boynuz dediğimiz boynuzlarına bakmak lazım. Sağlam mı? Veya kırık mı? Doğuştan topal olan hayvanlar olabilir. Boynuzsuz doğan hayvanlar olabilir. Bunlar kurban olabiliyor. Daha çok ayrıntılı yönleri var ama burada onları tek tek açıklasak programımız yetmez. En azından vatandaşlarımızın anlayacağı şekilde bunlara dikkat etmeniz gerekir.” ifadelerini kullandı. “KURBAN TİCARETE DÖNMÜŞ BİR MEKANİZMA” Kurbanlık maliyetlerine de değinen Özkaya “Bir kurbanlık hayvanı bugün şartlarında, 70-80 bin liraya şu anda alabiliriz. Ama aynı ağırlıktaki hayvanı önümüzdeki kurban alacağım derseniz en azından %20-30 daha pahalı 110-120 bin liraya koyarsınız damanıza. Bugün bir hayvanın aylık 7 bin liraya yakın maliyeti var. 12 ay baktığınızda 90 bin lira. Bu da sağ kalırsa, hastalanmazsa kesmek zorunda kalmazsınız. Türkiye'de kurban fiyatları pahalı olmasının diğer bir sebebi de son bir yıl içinde yem ham maddelerine çok zam geldi. Yemin çuvalı 350-400 liradan şu anda 700-750 liraya geldi. Bir hayvan da bugün 10 kilo yem yiyor. Bu da bitmedi. İşçilik girdi devreye. İşçilik ücretleri deyince sadece yanınızda çalıştırdığınız kişiye maaş ödemek değil. Ulaşıma, elektriğe, vergileri falan. Kurbanda bir hayvanın kesim maliyeti 15-20 bin lira. O zaman otomatikman kurban fiyatının üzerine eklemek zorunda. Kesilecek hayvan çok. Ama kasap yok bu işi yapan. Kesmezsek kasaptaki et çok daha ekonomik. Ben hesapladığım zaman piyasadaki kurbanlardan çok daha pahalıya mal oluyor. Çünkü her şeyin, evine getirmeye kadar, hepsinin üzerine koyuyor. Bu ticarete dönmüş, en azından kurban ticarete dönmüş bir mekanizma.” dedi. (Belgin Koçak)