Siz bu satırları okurken ben Ankara yolunda olacağım. Türkiye Belediyeler Birliği’nin 9–10 Ekim 2025 tarihlerinde düzenlediği “Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik Çalıştayı” için gidiyorum. Kooperatifçilikle geçen 50 yılın ardından inanıyorum ki; belediyelerle kooperatiflerin dayanışması, kentlerin ve ülkemizin kalkınmasında en verimli yoldur. KENT, İNSAN, EMEK VE DAYANIŞMA Kentler artık sadece binalardan ibaret değil. Kent, insanıyla; insan, emeğiyle; emek ise dayanışmayla anlam kazanır. Yerel yönetimlerle kooperatiflerin güç birliği, katılımcı demokrasinin ve yerel kalkınmanın somut göstergesidir. Belediye, halkın iradesini; kooperatif, halkın örgütlü gücünü temsil eder. Bu iki güç birleştiğinde ortaya hem sosyal adalet hem de ekonomik verimlilik çıkar. TARİHSEL ARKA PLAN: HALKIN KENDİ KENDİNİ YÖNETME GELENEĞİ Kooperatifçilik, Anadolu’nun kadim imece kültürünün kurumsal biçimidir. Belediyeler ise halkın yereldeki iradesinin yönetimle buluştuğu kurumdur. Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana bu iki yapı aynı idealle yürümüştür: “BİRLİKTE ÜRETMEK, BİRLİKTE YÖNETMEK, BİRLİKTE BÖLÜŞMEK” Bugün ekonomik ve çevresel krizlerin sarsıntısı içinde yeniden aynı yola dönüyoruz. Çözüm, yerel dayanışma örgütleri olan kooperatiflerin, belediyelerle el ele vermesindedir. YENİ DÖNEM: BELEDİYELER EKONOMİK VE SOSYAL AKTÖR Artık belediyeler yalnızca altyapı yapan kurumlar değildir. Toplumsal yaşamı düzenleyen, istihdam ve üretim yaratan sosyal aktörlerdir. Bu yeni dönemde belediyelerin kooperatiflerle stratejik ortaklık kurması kaçınılmazdır. *** Kadın kooperatifleriyle sosyal hizmetlerde, Üretici kooperatifleriyle tarımda ve gıda güvenliğinde, Turizm kooperatifleriyle kültür ve ekonomi alanlarında örnek işbirlikleri mümkündür. *** Belediye–kooperatif ortaklıkları: Üreticiye pazaryerlerinde doğrudan satış imkânı sağlar, Sosyal konutlarda halkı önceliklendirir, Tüketim kooperatifleriyle dar gelirlinin alım gücünü korur, Turizm ve çevre kooperatifleriyle doğa dostu kalkınmayı destekler. *** Dayanışmanın Kazanımları Bu model: Ekonomik dayanıklılığı artırır. Sermaye yerine güveni ve emeği esas alır. Sosyal adaleti güçlendirir. Gelir uçurumunu azaltır. Kadın ve gençlerin üretime katılımını sağlar. Eşitliği somutlaştırır. Kent kimliğini güçlendirir. Yerel kültür ve üretimi korur. Ekolojik duyarlılığı artırır. Kırsal kalkınmayı doğayla uyumlu hale getirir. MANİSA VE YUNTDAĞI DENEYİMİ Manisa’da Köy-Koop Manisa Birliği ile başlayan, bugün Obasya Turizm Geliştirme Kooperatifi ile sürdürülen model, bu dayanışmanın en canlı örneklerindendir. Yuntdağı’nda kooperatifler sayesinde üretim canlanmış, kadın emeği görünür hale gelmiş, doğa turizmi yerel gelir kaynağına dönüşmüştür. Bu, belediye–kooperatif dayanışmasının teoriden pratiğe dönüşmüş halidir. SONUÇ: DAYANIŞMANIN GÜCÜYLE YENİ BİR YEREL KÜLTÜR Kentlerin geleceğini artık yalnız belediyelerin projeleri değil, halkın örgütlü katılımı belirleyecek. Kooperatifler, belediyelerin en doğal ve güvenilir müttefikleridir. Bu dayanışma; sürdürülebilir kalkınmanın, adil bölüşümün ve demokratik yönetişimin anahtarıdır. *** Taşı delen su damlasının gücü sürekliliğinde gizlidir. Kooperatifler de bu toprakların sürekli akan, üretken su damlalarıdır. Yeter ki belediyeler bu damlaları bir araya getirsin; bereketli bir nehir doğsun...