Lütfi  Vural
Köşe Yazarı
Lütfi Vural
 

LODOS SOBA ZEHİRLENMELERİNE ARTIRIYOR

Son yıllarda elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki sürekli fiyat artışları soba kullanımındaki talebi artırdı. Soba kullanımında yapılan hatalar ve baca temizliğine gerekli özenin gösterilmemesi özellikle lodoslu havalarda gaz zehirlenmelerine artırıyor. Lodos neden zehirliyor? Halk arasında yanlış bir düşünce var. Soba zehirlenmesi sadece lodos estiğinde olmuyor. Diğer yönlerden esen rüzgarda neden olabiliyor ama en fazla lodos neden oluyor. Kuzeydoğudan esen poyraz soğuk ve serin hava taşıyor ve ortamın sıcaklığını düşürüyor. Bu durumda dumanın bacadan çıkışı daha kolay ve hızlı oluyor. Yani baca performansı artıyor. Güney ve güneybatıdan esen lodos ortama sıcak hava taşıdığı için sıcaklığı artırıyor. Baca etrafındaki ortamın sıcaklığı atınca, sobadan çıkan dumanın hızı yani baca performansı azalıyor. Bu durumda baca içerisinde duman ve gaz birikmesi oluyor. Soba yanmaya devam ettiği için gaz ve duman birikmesi devam ediyor ve bir süre sonra "baca tepmesi" dediğimiz olay gerçekleşiyor. Baca tepmesinde, biriken gaz ve duman geri sobaya doğru hareket ediyor ve sobadan duman ve gaz sızması oluyor. Bu durumu şöyle örnek vererek daha iyi açıklayabiliriz: Soba yandığında ilk duman çıkarken sıcaklığı 80°C olsun. Duman borudan geçerken ısı ortama yayılır. Duman sıcaklığı boru vasıtası ile sıcaklığını çevreye yaydığı için kendinden dei ısı kaybı olur. Isı kaybı duman bacadan çıkana kadar devam eder ve çıktığı noktada sıcaklık 25-30°C’ye kadar düşer. Lodos yönünden rüzgarın estiği günlerde genelde hava ılımandır. Bu nedenle genelde hava ısınır ve ılık olur. Lodos yönünden rüzgarın estiği gün hava sıcaklığı 15-20°C dereceye kadar çıkmış olsun. Bu durumda bacanın ucundan çıkan dumanın sıcaklığı ile havanın sıcaklığı birbirine çok yakın olduğu için bacanın ucundan havaya doğru olan duman tahliyesi zayıflar. Sobada yakılan odun veya kömür yanmaya devam etse de, duman borulara dolmaya devam edecektir. Bir süre sonra bacadan duman çıkışı yavaşladığı için duman sobaya doğru tepmeye başlar. Duman tepmesi kademe kademe oluştuğu için evde uyuyanlar bu durumu fark edemiyor. Karbonmonoksit zehirlenmesi geceleri daha fazla meydana geliyor. Lodoslu havalarda yatmadan önce sobaları söndürün. Yapılan en büyük ihmallerden birisi de lodoslu gecelerde sobaların yanmaya devam etmesidir. Sobadan sızan karbonmonoksit gazı kokusuzdur. Gece uyku saatlerinde insanlar bu gazı soluğunu fark etmezler.  Akşam saatlerinde soba yakanın, lodos etkili olduğu ve sert estiği günlerde, yatmadan en az bir saat önce sobalarını söndürmüş olmaları gerekiyor. Baca bakımı kış girmeden önce mutlaka yapılmalı ve tedbirlere uyulmalıdır. Bakımsız bacalar da gaz zehirlenmesi artıyor. Genelde kış mevsiminden önce baca bakımı ve temizliği mutlaka yapılmalıdır. Bakımsız bacalarda zaman içerisinde kurum bağlamadan dolayı çap daralması oluyor. Daralan bacadan yeterli sirkülasyon olmuyor. Alınacak tedbirleri şöyle sıralayabiliriz: -Kış mevsiminden önce baca temizliği mutlaka yapılmalı. -Bacadaki çatlaklar onarılması. -Soba borusu bacaya fazla sokulmamalı. -Dirsek ve boru eklem yerleri duman sızdırmamalı ve fazla dirsek kullanılmamalı. -Soba üstten tutuşturulmalı, alttan tutuşturulduğu zaman kömür de tam yanma gerçekleşmiyor ve karbonmonoksit gazı açığa çıkıyor., -Soba tutuşuncaya kadar alt ve üst delikleri açık tutulmalı ve ortamın havalandırılmasına dikkat edilmelidir. -Yatmadan bir saat önce soba söndürülmeli. -Sönmemiş yanan kömür üzerine su dökerek söndürülmemeli.
Ekleme Tarihi: 30 Kasım 2021 - Salı
Lütfi  Vural

LODOS SOBA ZEHİRLENMELERİNE ARTIRIYOR

Son yıllarda elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki sürekli fiyat artışları soba kullanımındaki talebi artırdı. Soba kullanımında yapılan hatalar ve baca temizliğine gerekli özenin gösterilmemesi özellikle lodoslu havalarda gaz zehirlenmelerine artırıyor.

Lodos neden zehirliyor?

Halk arasında yanlış bir düşünce var. Soba zehirlenmesi sadece lodos estiğinde olmuyor. Diğer yönlerden esen rüzgarda neden olabiliyor ama en fazla lodos neden oluyor. Kuzeydoğudan esen poyraz soğuk ve serin hava taşıyor ve ortamın sıcaklığını düşürüyor. Bu durumda dumanın bacadan çıkışı daha kolay ve hızlı oluyor. Yani baca performansı artıyor. Güney ve güneybatıdan esen lodos ortama sıcak hava taşıdığı için sıcaklığı artırıyor. Baca etrafındaki ortamın sıcaklığı atınca, sobadan çıkan dumanın hızı yani baca performansı azalıyor. Bu durumda baca içerisinde duman ve gaz birikmesi oluyor. Soba yanmaya devam ettiği için gaz ve duman birikmesi devam ediyor ve bir süre sonra "baca tepmesi" dediğimiz olay gerçekleşiyor. Baca tepmesinde, biriken gaz ve duman geri sobaya doğru hareket ediyor ve sobadan duman ve gaz sızması oluyor.

Bu durumu şöyle örnek vererek daha iyi açıklayabiliriz: Soba yandığında ilk duman çıkarken sıcaklığı 80°C olsun. Duman borudan geçerken ısı ortama yayılır. Duman sıcaklığı boru vasıtası ile sıcaklığını çevreye yaydığı için kendinden dei ısı kaybı olur. Isı kaybı duman bacadan çıkana kadar devam eder ve çıktığı noktada sıcaklık 25-30°C’ye kadar düşer. Lodos yönünden rüzgarın estiği günlerde genelde hava ılımandır. Bu nedenle genelde hava ısınır ve ılık olur. Lodos yönünden rüzgarın estiği gün hava sıcaklığı 15-20°C dereceye kadar çıkmış olsun. Bu durumda bacanın ucundan çıkan dumanın sıcaklığı ile havanın sıcaklığı birbirine çok yakın olduğu için bacanın ucundan havaya doğru olan duman tahliyesi zayıflar. Sobada yakılan odun veya kömür yanmaya devam etse de, duman borulara dolmaya devam edecektir. Bir süre sonra bacadan duman çıkışı yavaşladığı için duman sobaya doğru tepmeye başlar. Duman tepmesi kademe kademe oluştuğu için evde uyuyanlar bu durumu fark edemiyor. Karbonmonoksit zehirlenmesi geceleri daha fazla meydana geliyor.

Lodoslu havalarda yatmadan önce sobaları söndürün.

Yapılan en büyük ihmallerden birisi de lodoslu gecelerde sobaların yanmaya devam etmesidir. Sobadan sızan karbonmonoksit gazı kokusuzdur. Gece uyku saatlerinde insanlar bu gazı soluğunu fark etmezler.  Akşam saatlerinde soba yakanın, lodos etkili olduğu ve sert estiği günlerde, yatmadan en az bir saat önce sobalarını söndürmüş olmaları gerekiyor.

Baca bakımı kış girmeden önce mutlaka yapılmalı ve tedbirlere uyulmalıdır. Bakımsız bacalar da gaz zehirlenmesi artıyor. Genelde kış mevsiminden önce baca bakımı ve temizliği mutlaka yapılmalıdır. Bakımsız bacalarda zaman içerisinde kurum bağlamadan dolayı çap daralması oluyor. Daralan bacadan yeterli sirkülasyon olmuyor.

Alınacak tedbirleri şöyle sıralayabiliriz:

-Kış mevsiminden önce baca temizliği mutlaka yapılmalı.

-Bacadaki çatlaklar onarılması.

-Soba borusu bacaya fazla sokulmamalı.

-Dirsek ve boru eklem yerleri duman sızdırmamalı ve fazla dirsek kullanılmamalı.

-Soba üstten tutuşturulmalı, alttan tutuşturulduğu zaman kömür de tam yanma gerçekleşmiyor ve karbonmonoksit gazı açığa çıkıyor.,

-Soba tutuşuncaya kadar alt ve üst delikleri açık tutulmalı ve ortamın havalandırılmasına dikkat edilmelidir.

-Yatmadan bir saat önce soba söndürülmeli.

-Sönmemiş yanan kömür üzerine su dökerek söndürülmemeli.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve manisadenge.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.